Tuồng là là một loại hình sân khấu truyền thống của Việt Nam, hát tuồng phổ biến ở nhiều tỉnh thành trên cả nước; tuy nhiên khi nhắc tới môn nghệ thuật này, không thể bỏ qua xã Thạch Lỗi, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương - nơi vang danh xa với lối trình diễn tuồng đặc sắc của các nghệ nhân đầy tài năng qua hàng thập kỷ. 

Tuồng hình thành trên cơ sở nghệ thuật ca, vũ, nhạc, những trò diễn xướng và nền văn học thành văn. Đặc trưng độc đáo nhất của tuồng là tính bi hùng. Tuồng được coi là sân khấu của những người anh hùng cao cả.  Các nhân vật trong tuồng đại diện cho một dạng người khác nhau, mang tính ước lệ, cách điệu, tượng trưng và khái quát cao, đậm chất bi hùng. Các nhân vật tiêu biểu trong tuồng như: Đào, kép, tướng, lão, nịnh, mụ... Trong mỗi kiểu nhân vật lại chia ra nhiều loại khác nhau. Mỗi vở tuồng, mỗi nhân vật đều là những bài học, tấm gương về đạo lý, đặc biệt là đạo trung quân ái quốc. Các nhân vật trong tuồng lại mang những đặc điểm, tính cách và hoàn cảnh xuất thân riêng, người xem có thể nhận biết được từng nhân vật khi xuất hiện trên sân khấu. Thủ pháp ước lệ là đặc trưng xuyên suốt. Khoa trương cách điệu là một nguyên tắc thể hiện đòi hỏi các yếu tố ngôn ngữ tham gia trong vở diễn như: Động tác, hóa trang, hát, nói...

Theo Chủ tịch UBND xã Thạch Lỗi Nguyễn Mạnh Dũng, đến nay ở xã có 2 người đã được phong tặng Nghệ nhân Ưu tú, ngoài bà Vũ Thị Diên còn có bà Vũ Thị Minh Thuyết (đã mất). Những người còn lại dù chưa được phong tặng và có thể họ diễn tuồng bằng tất cả tình yêu và đam mê của mình chứ không mong chờ danh hiệu, song họ đều xứng đáng là nghệ sĩ, nghệ nhân. Họ là những nông dân mang tâm hồn nghệ sĩ. Thành viên Câu lạc bộ Nghệ thuật tuồng Thạch Lỗi trẻ nhất cũng đã gần 60 tuổi, người cao nhất đã gần 90,  xã đã và đang tổ chức truyền dạy tại bậc tiểu học. Xã Thạch Lỗi nói riêng và toàn tỉnh Hải Dương nói chung đang nỗ lực hết mình để gìn giữ và phát huy những giá trị tinh túy của nghệ thuật truyền thống này qua lớp lớp các thế hệ. Nếu có dịp tới Hải Dương, bạn hãy thử trải nghiệm nghệ thuật truyền thống hấp dẫn này nhé!