Thành phố Chí Linh nằm ở phía bắc của tỉnh Hải Dương.

1. Vị trí địa lý

Thành phố có tọa độ địa lý 21°06′ vĩ độ bắc, 106°23′ kinh độ đông nằm cách thành phố Hải Dương khoảng 40km về phía bắc, cách trung tâm Thủ đô Hà Nội khoảng 70km về phía đông bắc, có vị trí địa lý: Phía đông giáp thị xã Kinh Môn và thành phố Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh; Phía tây giáp huyện Gia Bình, huyện Lương Tài và thị xã Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh và thành phố Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang; Phía nam giáp huyện Nam Sách; Phía bắc giáp huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang.

Chí Linh nằm trong vùng tam giác kinh tế Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, có đường giao thông thuận lợi. Đường bộ có quốc lộ 18 chạy dọc theo hướng đông - tây qua trung tâm thành phố, nối liền Hà Nội - Quảng Ninh, đường Quốc lộ 183 nối Quốc lộ 5 và đường 18, đường 37 là đường vành đai chiến lược quốc gia từ trung tâm thành phố đi tỉnh Bắc Giang. Đường thủy có chiều dài 40km đường sông bao bọc phía đông, tây, nam của thành phố thông thương với Hải Phòng, Bắc Giang, Bắc Ninh.

2. Địa hình

Địa hình thành phố Chí Linh đa dạng phong phú, có diện tích đồi núi, đồng bằng xen kẽ, địa hình dốc bậc thang từ phía bắc xuống phía nam, nhìn chung địa hình chia làm 3 tiểu vùng chính:

- Khu đồi núi bao gồm rừng tự nhiên và rừng trồng, càng về phía bắc đồi núi càng cao, đỉnh cao nhất là Dây Diều cao 616m, đèo Trê cao 536m

- Khu đồi bát úp xen kẽ bãi bằng, đồi ở đây không cao lắm, trung bình từ 5-60m, có độ dốc từ 10-150, xen kẽ là những bãi bằng có độ cao bình quân +2,5m

- Khu bãi bằng phù sa mới, phân bố ở phía nam đường 18, địa hình tương đối bằng phẳng, càng về phía nam càng trũng, có nơi cốt đất chỉ +0,8m.

3. Khí hậu

Chí Linh nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, có 2 mùa rõ rệt, mùa khô hanh lạnh từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau, mùa mưa từ tháng 4 đến tháng 9 hàng năm. Nhiệt độ trung bình năm 23°C; tháng có nhiệt độ thấp nhất là tháng 1 và tháng 2 (khoảng 10 - 12°C); tháng có nhiệt độ cao nhất là tháng 6 và tháng 7 (khoảng 37 - 38°C). Lượng mưa trung bình hàng năm 1.463mm, tổng tích ôn khoảng 8.200°C, độ ẩm tương đối trung bình là 81,6%.

Do đặc điểm của địa hình, địa mạo nên khí hậu Chí Linh được chia làm 2 vùng: Khí hậu vùng đồng bằng phía nam mang đặc điểm khí hậu như các vùng đồng bằng trong tỉnh; Khí hậu vùng chiếm diện tích phần lớn trong vùng, do vị trí địa lý và địa hình nên mùa đông ở đây lạnh hơn vùng khí hậu đồng bằng.

4. Đơn vị hành chính

Thành phố Chí Linh có 19 đơn vị hành chính cấp xã gồm 14 phường: Phả Lại, Văn An, Chí Minh, Sao Đỏ, Thái Học, Cộng Hòa, Hoàng Tân, Bến Tắm, An Lạc, Đồng Lạc, Hoàng Tiến, Văn Đức, Tân Dân, Cổ Thành và 05 xã: Bắc An, Hoàng Hoa Thám, Hưng Đạo, Lê Lợi, Nhân Huệ.

Trung tâm hành chính của thành phố đặt tại phường Sao Đỏ.

5. Diện tích, dân cư

Thành phố Chí Linh có diện tích tự nhiên 282,91 km², là đơn vị hành chính cấp huyện có diện tích lớn nhất tỉnh. Trong đó, 13 xã, phường là miền núi, chiếm 76% diện tích và 56% dân số của toàn thành phố. 

Theo số liệu thống kê, năm 2022, dân số thường trú của thành phố Chí Linh có 146.752 người, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên 9,48%. Trên địa bàn thành phố, ngoài dân tộc Kinh là chủ yếu, còn có 14 dân tộc thiểu số, với 985 hộ, 3.985 người; trong đó người Hoa, người Sán Dìu, người Tày chiếm số đông.

Số người trong độ tuổi lao động trên địa bàn thành phố 101.061 người, lao động phi nông nghiệp đạt trên 82%.

6. Kinh tế - Văn hóa - Xã hội

Về kinh tế: Trong năm 2023, kinh tế duy trì tốc độ tăng trưởng cao; cơ cấu chuyển dịch theo hướng tích cực, tăng dần tỷ trọng công nghiệp, xây dựng - thương mại, dịch vụ, giảm dần tỷ trọng nông, lâm, thủy sản. Công nghiệp, xây dựng tăng trưởng khá, tốc độ tăng bình quân đạt 9,6%/năm (mục tiêu Đại hội: 8,8%/năm), trong đó công nghiệp tăng 8,5%; xây dựng tăng 14,7%. Các khu, cụm công nghiệp (CCN) tiếp tục thu hút nhiều doanh nghiệp, nhà đầu tư. Tỷ lệ lấp đầy khu công nghiệp (KCN) Cộng Hòa đạt 63%, các CCN đạt 78,9%.

Thương mại, dịch vụ phát triển đa dạng, tăng bình quân 13,8%/năm (mục tiêu Đại hội: 12,6%). Tổng mức bán lẻ hàng hóa tăng bình quân 9,6%/năm. Hạ tầng thương mại, dịch vụ có bước phát triển. Nhiều dịch vụ được hình thành và mở rộng quy mô, góp phần đáp ứng nhu cầu và nâng cao chất lượng đời sống người dân. Năm 2022, thành phố đón gần 1,3 triệu lượt khách, doanh thu đạt 275,3 tỷ đồng.

Nông nghiệp phát triển theo hướng sản xuất tập trung, nâng cao chất lượng sản phẩm, giá trị sản xuất ngành nông, lâm, thủy sản tăng bình quân 6,2%/năm (mục tiêu Đại hội: 5,9%/năm).

Sản xuất cây ăn quả: Tổng diện tích cây ăn quả 6.783 ha; Diện tích cây vải 3.990 ha, sản lượng đạt 16.395 tấn; Diện tích cây Nhãn cho sản phẩm 612 ha, sản lượng đạt 2.953 tấn.

Chăn nuôi, thủy sản: Đã xuất hiện nhiều mô hình chăn nuôi trang trại theo hướng bán công nghiệp tạo ra khối lượng hàng hoá lớn, chất lượng cao, như nuôi lợn, gà đồi; thương hiệu gà đồi Chí Linh từng bước khẳng định trên thị trường; Sản lượng thịt hơi xuất chuồng đạt 21.153 tấn; Tổng sản lượng nuôi trồng thủy sản là 7.214 tấn.

Về lễ hội truyền thống: Hàng năm, trên địa bàn thành phố diễn ra nhiều lễ hội, tiêu biểu là lễ hội mùa Xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc (tháng Giêng Âm lịch), lễ hội mùa Thu Côn Sơn - Kiếp Bạc (tháng Tám Âm lịch) lễ hội Đền Cao (tháng Giêng Âm lịch), lễ hội Đền Sinh - Đền hóa (tháng Năm Âm lịch).

Về công trình Văn hóa - Thông tin: Trên địa bàn thành phố có 01 khu di tích lịch sử cấp Quốc gia loại đặc biệt gồm 2 di tích đó là: Đền Kiếp Bạc, Chùa Côn Sơn; 08 di tích lịch sử cấp Quốc gia; 15 di tích lịch sử cấp tỉnh. 100% các xã, phường có trung tâm văn hóa, thể thao, sân vận động, khu vui chơi; 100% các làng có nhà văn hóa, khu vui chơi, tập luyện thể dục thể thao; 21 điểm Bưu điện, Bưu cục.

Về giáo dục: Hệ thống trường Mầm non, Tiểu học, THCS: 65/65(100%) trường học công lập đạt chuẩn quốc gia.

Hệ thống trường Trung học phổ thông; Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên: Có 04 trường trung học phổ thông, 01 Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên; tổng số 145 lớp gồm 135 phòng học.

Hệ thống trường Đại học, Cao đẳng, Trung học chuyên nghiệp: Trường Đại học Sao Đỏ, Trường Cao đẳng Licogi, Trường Trung cấp nghề cơ giới đường bộ.

Về y tế: Hệ thống y tế trên địa bàn thành phố: Trung tâm y tế thành phố Chí Linh (sáp nhập Bệnh viện đa khoa, Trung tâm Y tế, Trung tâm Dân số kế hoạch hóa gia đình) diện tích 26.000 m2 với quy mô 268 giường bệnh, Bệnh viện Phong diện tích 140.000 m2 với quy mô 135 giường bệnh, Trung tâm nuôi dưỡng Tâm thần diện tích 47.000 m2 với quy mô 420 giường bệnh; 19 trạm y tế các phường, xã; 01 trạm y tế trường Đại học Sao Đỏ; 01 trạm y tế Công ty cổ phần Trúc Thôn. Đến nay, 100% xã, phường đã đạt chuẩn Quốc gia về y tế.