Huyện Ninh Giang nằm ở phía nam tỉnh Hải Dương

1. Vị trí địa lý

Huyện Ninh Giang có tọa độ địa lý 20°43′vĩ độ bắc, 106°24′ kinh độ đông nằm cách thành phố Hải Dương hơn 30km về phía đông nam, Ninh Giang là vùng đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa và đấu tranh cách mạng. Trung tâm huyện cách Thủ đô Hà Nội khoảng 60km về phía tây; có vị trí địa lý: Phía đông giáp huyện Tứ Kỳ và huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải Phòng; Phía tây giáp huyện Thanh Miện; Phía nam giáp huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình; Phía bắc giáp huyện Gia Lộc.

2. Địa hình

Nằm trong khu vực có mạng lưới giao thông thông suốt và một số tuyến giao thông quan trọng như: Quốc lộ 37 (Thái Bình - Hải Dương – Quảng Ninh); Đường vành đai 5 thủ đô Hà Nội (đoạn Hà Nội – Quảng Ninh); Trục Bắc – Nam (từ cầu Hiệp Ninh Giang đi thành phố Hải Dương và các khu vực trọng điểm phía Bắc tỉnh Hải Dương). Huyện Ninh Giang có các trục Tỉnh lộ: 396, 396B, 396C, 392, 391 cùng hệ thống huyện lộ, đường trục xã đã được chỉnh trang đầu từ những năm gần đây tạo nên những điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế đa lĩnh vực: Công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, sản xuất hàng hoá trong nông nghiệp, dịch vụ, du lịch…

3. Khí hậu

Khí hậu cơ bản chia làm hai mùa. Mùa đông từ tháng 11 đến tháng 3 với thời tiết lạnh khô vào nửa đầu, và ẩm ướt vào nửa cuối. Mùa hè từ tháng 5 đến tháng 9 thời tiết nóng và mưa nhiều (lượng mưa cao nhất vào tháng 8). Nhiệt độ trung bình năm 23,5°C. Số giờ nắng 1.600 – 1.700 giờ/năm. Độ ẩm trung bình năm vượt trên 80% (cao hơn các huyện, thị phía Tây Bắc). Lượng mưa trung bình hàng năm 1.550 – 1.700mm.

4. Đơn vị hành chính

Huyện Ninh Giang có 16 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm thị trấn Ninh Giang (huyện lỵ) và 15 xã: An Đức, Bình Xuyên, Đức Phúc, Hiệp Lực, Hồng Dụ, Hồng Phong, Hưng Long, Kiến Phúc, Nghĩa An, Tân Hương, Tân Phong, Tân Quang, Ứng Hòe, Văn Hội, Vĩnh Hòa.

5. Diện tích, dân cư

Huyện có quy mô diện tích toàn huyện là 13.683,19ha. Thời Pháp thuộc dân số phủ lỵ Ninh Giang có khoảng 7.000 người, gốc gác từ nhiều vùng: Hải Phòng, Bắc Thái, Thái Bình, Hà Nội song gốc Hà Nam là chủ yếu. Người Hoa cũng đến lập nghiệp ở đây có khoảng 100 hộ Hoa Kiều. Người Hoa thường lập thành hang bang riêng của họ. 

6. Kinh tế - Văn hóa - Xã hội

Về kinh tế: Huyện Ninh Giang hiện có những làng nghề đã phát triển từ nhiều năm, trong đó có làng nghề truyền thống thương hiệu nổi tiếng như làm bánh Gai, nấu rượu Văn Hội (Văn Giang cũ), nghề mộc Cúc Bồ (Kiến Quốc) và những cơ sở sản xuất các mặt hàng từ nông sản… đây là một trong những lợi thế bước đầu để phát triển kinh tế.

Về văn hóa: Ninh Giang là vùng đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa và đấu tranh cách mạng. Trong tiến trình phát triển của cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Ninh Giang đã phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết, tự lực tự cường góp phần cùng quân và dân cả nước lập nên nhiều chiến công hiển hách trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc, bảo vệ tổ quốc và gặt hái được nhiều thành tựu to lớn trong công cuộc đổi mới đất nước do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo.

Ninh Giang cũng có một vài đền chùa mang đậm dấu ấn lịch sử như: Đền quan Tuần Tranh (hay còn gọi là đền Tranh) là một trong những ngôi đền lớn và nổi tiếng ở Ninh Giang, Chùa Chông, Đình Làng Xuyên Hử... Đình Làng Xuyên Hử là nơi thờ vị Thành Hoàng của làng, trong kháng chiến chống Pháp người dân địa phương đã che giấu cán bộ cách mạng tại đây, người dân còn tháo dỡ Đình Làng lấy vật liệu làm cầu Đồng Bình phục vụ kháng chiến. Tháng 3 năm 2006 được sự đồng ý của Ủy ban Nhân dân tỉnh Hải Dương đình làng Xuyên Hử đã được tái tạo lại.

Di tích đình Trịnh Xuyên ở xã Nghĩa An thờ Vũ Đức Phong vị tướng kiên trung đời Trần đã được xếp hạng là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Cùng với đó lễ hội đình Trình Xuyên (ngày 10/2 âm lịch) cũng được vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Ngoài ra còn có: Đình La Khê thuộc xã Ninh Thành (nay là thôn La Tiến, xã Tân Hương), đình Chuông (xã Tân Phong) và đền Khúc Thừa Dụ (xã Kiến Quốc) thờ người giành quyền tự chủ cho đất nước vào đầu thế kỉ X.